Türk Pediatri Kurumu kadar düzenlenen 56. Türk Pediatri Kongresi, Antalya’nın Belek Turizm Merkezi’ndeki bir otelde sona erdi. ‘Çocuk ve Şiir’ temasıyla düzenlenen ve yüzlerce çocuk doktorunun katıldığı kongrede Covid-19 ve çocuklar üzerindeki etkisi de tartışıldı. Kongreye katılan SDÜ Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Bağımsızlık Pirgon, Covid-19’la birlikte çocuklardaki yeme bozukluğu ve obezite konusunda açıklamalarda bulundu. Pirgon, Covid döneminin çocuklarda erişkinler gibi çok tedirgin bir koşul oluşturmasa da 2 yıllık bir durağanlık döneminin vermiş olduğu etkileri uzun dönemde görmeye başladıklarını belirtti.
Çocuklar evde aktivite bulamadı
2 yıl baştan başa evde kapalı ve üzüntü içinde yaşamış annelerin çocuklarına uygulamış olduğu destekleyici ürünlerin etkilerinin uzun dönemde negatif olarak polikliniklere yansıdığını dile getiren Pirgon, “Tembel olan çocuk, annenin de evde kalması ile beraber öbür bir yeme alışkanlıklarına geçti. Çünkü evde ziyafet için oyun için herhangi bir aktivite bulamadığından nedeniyle yemeği aktivite olarak anladı.
böylece çocukluk döneminde çocuğa içten yeme alışkanlığını kazandırmanın durum olduğunu dile getiren Pirgon, “Doğru yeme alışkanlığını alan hareketli bir çocuğun, gelecekte de obezite olma ihtimali daha düşük oluyor. Lakin ne değin şanssızız ki bu dönemdeki çocuklar evde uzun zaman kaldılar. Maalesef televizyon, bilgisayar, telefon gibi oyunlarla kendi dünyalarını kurdular. Yan ara buldukları boşluklarda yemek yemek yediler. Evde sadece aç olduğu için yemedi çocuk, sıkıldığı için de yedi. Aktivasyon bulamadığı için kendisini bambaşka yeme alışkanlıklarına sürükledi. Cips, bisküvi yedi, kola içti veya şekerlemeler yedi. Bu da bağlı uzun dönemde mesela 2 ayda 3 ayda olmasa da 2 yıllık süre içerisinde gerçekten olumsuz etkiler ortaya çıkardı” ifadelerine yer verdi.
Çocuklar konut oyununa hükümlü oldu
Ailelerin çocuklarını enfeksiyon kapma riskine karşı dışarı göndermediğini aktaran Pirgon, “Bu endişe içerisinde çocuklar daha fazla konut oyunlarını anneler çocuklarına gösterdiler. Bu da obezite oluşmasında bir etmen. Obez bir çocuğun gelecekte obez erişkini olma ihtimali var.Tip 2 şeker hastalığı, kalp hastalıkları, hipertansiyon gibi. böylece obezitenin çocukluk döneminde yönlendirilmesi içten eğitim alması gerekiyor. Çocuğun hareket kazanması spora özendirme edilmesi gerekiyor” dedi.
Biberiye bile yedirdik
Ailenin enfeksiyon noktasında koruma içgüdüsüyle çocuklara bambaşka destekleyici ürünler verdiğini açıklayan Pirgon, “Mesela bitkisel ürünleri çocuklara veriyorlar. Mesela zencefil içirenler, biberiye yedirenler. Yani bilmediğimiz çoğu vitamin hapları olsun ve içeriğinde ne olduğunu bilmediğimiz şuruplar olsun bunları çocuklara verdiler. Bunlar bir cins endokrin bozucu yani hormonal sistemi değiştirici etki yaptılar. Enfeksiyona aleyhinde bünyeyi güçlendirici şurup verdiğini düşünen kişiler, anneler, aileler ileri dönemde 6 ay-1 yıllık sürede çocuklarda ergenliğin erken başlamasına yol açtılar. Bizim polikliniklerimizde kapanmaların bitmesinden sonradan erken ergenlik sıklığı arttı. Yani 8 yaşında, 7 yaşında, 6 yaşında meme dokusu çıkmış kızlar başvurdu. Sorduğumuz vakit işte, ‘ben hocam şu ürünü şu değin kullanıyorum’ diyenler oldu.Tamam hoş ama böyle bir kanıt değil zaten dünyada” diye konuştu.
Erken ergenlik başvuruları artı
Endokrinciler olarak Covid ’in uzun dönem etkilerini düşündüklerinin altını çizen Serbest Pirgon, “2 yıl daha sonra yani pandeminin çocukta getirmiş olduğu etkilerinin ne olacağını, 2 yıl daha sonra obezitenin gelişebileceğini, 2 yıl daha sonra buluğ çağı sürecinin sağlıklı devam edip etmeyeceğini inceliyoruz. İncelemelerimiz sonucunda tabii şu an polikliniklere baktığım vakit obezite çok, karaciğer yağlanması fazla, insülin dirençli çocuklar fazla maalesef. Alt bunlar hareketsizliğin, sporsuz yaşamın sonuçları. Bunları çözdük diyelim, çocuğun kazanmış olduğu alışılmışlık maalesef devam ediyor. Onu acıtmak yıllarımızı alacak. Erken buluğ çağı başvuruları fazla fazla, ancak o çocukları da ahenkli bir ergenliğe sokmak için tedaviler devretmek zorunda kalıyoruz” dedi.
Su içmeyen çocuklar gelişti
Pirgon, bu dönemde su içmeyen çocukların olduğunu vurgulayarak, “Çünkü su yerine ayrı şeyler içiyor. Açık Havada su içmiyor.Niye? Enfeksiyon kaparım korkusuyla. Tabi dünyaya baktığımızda su içme oranı bir çocuğun alışkanlık manasında 1.5 -1 litreye dek düştü. Su almayan bir gövde ivedi hastalanır. Çağrıda Bulunmak oysa Covid’den korunmanın en kayda değer kurallarından bir tanesi iyi su elde etmek. Yurt dışındaki bir çocuk için alacağı su 2-2.5 litre, erişkinlerin 3 litre düzeyinde fakat bunları bizim kazanmamız fazla baskı ve muhtemel değil. Günde 3 litre su bölge bir insan daima canlı, her zaman enerjik, daima sağlıklı. 60-70 yaşında bile enerjik halk geziyor. Çünkü o alışkanlığı 10 yaşında, 5 yaşında edinmiş bir insan. Cildimiz kuruyor, çünkü susama 40 yaşından sonradan daha da bir hissedilebilir düzeylerde geliyor. Çünkü 20 sene boyunca su oranını azaltmışsın. Eksik kullanmışsın. Covide bağışıklamada gerçekte birincil temeli hidrasyon yani su” dedi. Ailelerin kimyasal bileşikler yerine çocukların su içme oranını yükseltme tavsiyesinde bulunan Pirgon, iyi uyku, stressiz yaşam ve tatmin edici güneş almayla çocukların daha iyi bağışıklanabileçeğini belirtti.
Annenin eksik bir şey mi yaptım kaygısı
Anneleri çocuklarına bir takviye vermediği zaman ‘Acaba yetkisiz bir şey mi yapıyorum’ diye bir hisse kapıldıklarını anlatan Pirgon, “Böyle bir şey yok.Bunu ailelerimize iyi aksettirmek gerekiyor. sık sık çocuklarımızı açık havada çıkaralım, güneşe, parka, oyuna. Dünyaları ev olmamalı. Düzensiz bir mutfakta çocuk alışılmışlık edinmez. Bisküvi, gofret olan bir mutfaktaki çocuğa bakın, bir de elma, marul, salata, yoğurt olan çocuktaki çocuğun gelişimine bakın. İkisi benzer olmayacaktır. Ailelerimize bunları hoş anlatmamız lazım. Çocuğa bakımlarda, onların ruhsal durumunu koruyarak, mutlu ederek, doğa ile baş başa kalmasını sağlamakla başarabileceğimize inanıyorum” ifadelerini kullandı.
.