Ülkemizde erken yaşta ölüm nedenleri arasında ilk sırada öyle çok kişinin düşündüğü gibi kanser yok kalp ve damar hastalıkları gelmektedir. Kalp hastalıkları, dünya çapında en büyük vefat nedenidir. Dünyanın daha gelişmiş ülkelerinin deha sağlık durumu ve eğitim bilincine rağmen, kalp damar hastalıklarından hasta ve ölüm sayısı ölçeğinde öncü olduğu ve bunun sağlığa zararlı hayat tarzlarının sonucu olduğu kanıtlanmıştır. Ilk Olarak yeme ve içmede aşırılık, sağlığa zararlı yiyecek ve içecek tüketimi, kuvvetsiz fiziksel aktivite ve yüksek düzeyde stres yürek ve damar hastalıklarının başlıca nedenleridir. Kardiyovasküler hastalıklar, diğer bir adıyla kalp ve damar hastalıkları dünya çapında önde gelen vefat nedenidir ve 2030 yılına kadar bu hastalıklardan kaynaklanan vefat oranının yüzde 30 oranında artması beklenmektedir. Peki, insanları en çok hangi yürek ve damar hastalıkları etkiliyor ve hangi endişe verici işaretler bu güvenli olmayan rahatsızlıklara göze çarpan ediyor? İşte en yaygın 5 kalp ve damar hastalığı.
Dünya çapında her 4 erkekten 1’i ve 5 kadından 1’inin hipertansiyon yaşadığı tahmin ediliyor.Yüksek tansiyon, kan damarlarına ve kalp kasına zarar verir, yürek yetmezliği, yürek krizi ve felç riskini büyük ölçüde artırır. Özellikle başın ardından sık görülen baş ağrıları, mide bulantısı, baş dönmesi, bir takım durumlarda burun kanaması en öenmli belirtileri arasındadır. Tansiyonunuzu uyumlu olarak denetleme edin ve hipertansiyon konusunda şüpheniz varsa mutlaka bir uzmana başvurun.
Aterosklerozun (damar sertliği) neden olduğu kalbe dışarı giden damarların daralması ya da tıkanması nedeniyle oluşan anjina pektoris, ayrıca oksijen eksikliğine alt anemi, aort darlığı, arterit, yürek ritim bozuklukları gibi durumlarda da ortaya çıkabilir. Anjina pektoris, göğüste şiddetli dayanılmaz ağrıyla kendini gösterir. Esas olarak daha yüksek efor sırasında ortaya çıkar ve duruma kadar artar ya da azalır. Bu hastalığın önlenmesi hipertansiyon, doğru gıda, alıştırma ve gerekirse hap tedavisi, demir yönünden varlıklı besinler tüketilerek kansızlığın önlenmesi, diyabetin teftiş altına alınması, yüksek kan yağlarının azaltılması ve doğru besin ile yapılır.Daha ileri atakların önlenmesi için önceden var olan hastalıkların tedavisi fazla önemlidir.
Aritmi, kalbin çalışmasında en yaygın sorunlardan biri olan yürek ritminin bozulmasıdır. Nedenleri kuvvetli ve uzun süreli gerginlik, aşırı efor, sindirim sistemi, omurga ve tiroid bezi hastalıklarıdır. Aritmi, kalp kasına hasar verebilir. Aritmi, kalp hızı süratli olduğunda taşikardi ya da yürek hızı yavaş olduğunda bradikardi olarak gelişebilir ve en sık uyku sırasında ortaya çıkar. Normal taşikardi, bedensel efor, gelişen coşku, stres veya alev sebebiyle oluşur. Aritmilere neden olan hastalıklar yürek krizi, anjina pektoris, hipertiroidizm, hipotiroidizm, hipoadrenalin, hiperkalemi ve hipokalemidir. Aritmiye niçin olan ilaçlar da vardır. Aritmiler tipine göre tehlikeli ya da güvenli olabilir. Örneğin ekstrasistoller zararsız olabilir, birçok vakit zihinsel ya da nikotin ve kafein alımıyla tetiklenirler. Ama bir takım aritmiler kalp yetmezliğinin gelişmesine yol açar, inme riskini önemli ölçüde artırır.Aritmi tipinin doğru teşhisi ve hap seçimi için mutlaka bir uzmana başvurun.
İnme, beyindeki asap hücrelerinin ölümüne yol açan bir dolaşım bozulmasından kaynaklanır. İskemik inmede kan damarlarının sıkışması veya tıkanması sebebiyle kan akışı bozulur. Hemorajik inmede ise kan damarları yırtılır ve beyne kanar. Beyindeki sinir hücrelerinin ölümü sebebiyle değişik sistemlerin, organların ya da bütün organizmanın çalışması bozulur. Mümkün komplikasyonlar arasında bilinç bozukluğu, amnezi, felç, koma ve vefat bulunur. Üzüntü verici belirtiler yüzde, kollarda, bacaklarda uyuşma, yüzün bozulması (bakışımsızlık), bozulmuş yüz ifadeleri ve kafa karışıklığıdır. İnmeden şüpheleniyorsanız hemencecik ivedi takviye alın. Miyokard enfarktüsü olarak da adlandırılan kalp krizi, iskemik yürek hastalıklarına aittir. Dokulara eksik kan akışı nedeniyle ortaya çıkarlar. Kalbe giden damarların bir kan pıhtısı ile tıkanması veya sağlıksız hayat sebebiyle kan damarlarını kaplayan aterosklerotik plağın bir parçasının kopması sonucu olarak ortaya çıkar.Fiziksel aktivite vücuttaki iltihaplı süreçleri azaltır ve öteki kaslara ek olarak kalp kasının kendisini güçlendirir, tansiyonu düzenler ve azaltır ve tüm vücudu güçlendirir. Tuz tansiyonu yükseltir, dokularda fazla sıvı birikmesine niçin olur ve kan damarlarını daraltarak tıkanıklık ve kalp krizi riski oluşturur. Fazla şeker vücutta yağ şeklinde depolanır ve yağ, damar duvarlarında birikir ve onları giderek daha sıcacık ve geçilmez ülkü getirir. Nikotinin yanı sıra 4.000’den artı zararlı, toksik bileşik taşıyan sigara dumanı ve içki gibi bağımlılıklar, vücuttaki hücreleri zehirleyen ve öldüren toksik bileşiklerin vücuda girmesine ilave olarak tansiyonu yükseltir. Sigarayı ve alkolü bırakın, beyaz unu ve ürünlerini, hayvansal yağları en üye indirin, omega 3 açısından zengin yağlı balık alımınızı artırın, şekerden uzakta durun. Günlük yaşamda egzersizi, bilhassa tempolu yürüyüş ya da koşma gibi kardiyo egzersizlerini uygulayın.
Kalp üfürümlerine neden olur.Aort darlığı, aort yetmezliği, mitral yetersizliği ve mitral darlığı. Kalp kapakçıklarında en fazla hasara niçin olan romatizmal ateş, streptokok toksininden kaynaklanır ve diğer vakalar çoğunlukla doğuştandır. Hasarlı kapakçıklar ameliyatla çare edilir ve ameliyattan daha sonra perhiz ve yaşam tarzı tavsiyelerine uymak gerekir..